گل زنبق - Iris

گل زنبق یا آیریس (Iris) گلی است زیبا و خاص که در اکثر نقاط معتدل جهان یافت می‌شود. این گل به طور عمده در نیمکره شمالی یعنی از اروپا تا خاورمیانه یافت می‌شود. البته زیبا‌ترین زنبق‌های وحشی را می‌توان در خاورمیانه پیدا کرد و در گونه وحشی، برگ‌ها و ساقه‌های گیاه بسیار کوتاه هستند. گل زنبق از خانواده ایریداس (Iridaceae) است و با نام علمی Iris reticulate شناخته می‌شود.

گل زنبق مانند گل‌های معمولی نیست و زمانی که شما برای اولین بار آن‌ را می‌بینید عاشقش خواهید شد.این گل بخاطر ماندگاری بالا، ظاهر زیبا و عطر خوبی که دارد در بین مردم طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است. گل زنبق چیزی حدود 270 تا 300 گونه مختلف در جهان دارد و ارتفاع آن در بعضی گونه‌ها تا 60 سانتی‌متر هم می‌رسد. این گیاه در اوایل خرداد ماه به گل می‌نشیند و دارای رنگ و تنوع‌های مختلف و زیادی است.

گل زنبق در رنگ‌های مختلف از جمله بنفش، سفید، زرد، آبى کم‌رنگ، نارنجى و یا مخلوطى از همه این رنگ‌ها وجود دارد و دارای سه گلبرگ است که هر کدام معنای خاصی دارند. یکی از این گلبرگ‌ها به معنای ایمان، دیگری به معنای خرد و سومی‌ هم به معنای شجاعت است. آیریس بخاطر رنگ‌هایی که دارد الهه رنگین کمان نام گذاری شده است و به اعتقاد بعضی، یکی از وظایف آن هدایت روح بانوان به سمت بهشت است. رایحه گل زنبق آرامش‌بخش، عاشقانه و رمانتیک است و در مدیتیشن بسیار از آن استفاده می‌شود.

تاریخچه گل زنبق

قدمت گل زنبق با تاریخ گره خورده است و تاریخچه چند هزار ساله دارد. آیریس شخصی است که آرامش و امنیت را برای نژاد انسان به ارمغان ‌آورد و نام آن از الهه قدیمی یونانی Rainbow Irida آمده است. یونانیان باستان تصویر گل‌های زنبق را روی سنگ قبر تازه درگذشتگانشان حک می‌کردند و این گیاه را در کنار مزار مردگان می‌کاشتند.

به اعتقاد آن‌ها این گل نشانه خلوص قلبی است و رنگ سفید آن را نماد پاکی و بی‌گناهی درگذشتگان خود می‌دانستند. پادشاهان یونانی هم با گل‌های زنبق تاج و تخت خود را تزیین می‌کردند و شاخه‌های بریده شده آن را به یکدیگر هدیه می‌دادند. البته این اعتقادات هنوز هم منسوخ نشده و از این گل به عنوان نماد خانوادگی، سلطنتی، ارتشی و سیاسی استفاده می‌شود. صحبت از این گیاه در اشعار شعرای پارسی هم بسیار است و نشان دهنده منزلت بالای آن در میان ایرانیان می‌باشد.

انواع گل زنبق

زنبق انواع مختلفی دارد و از زمان‌های بسیار قدیم مورد توجه بوده است. این گیاه بعنوان دارو دارای خواص درمانی بسیار زیادی است و همچنین بخاطر بوی خوبی که دارد از آن در ساخت انواع عطر‌ها استفاده می‌شود.

زنبق ریش دار (Bearded Iris) یا (Pogon Iris)

زنبق‌های ریش‌دار عموما دارای خط برجسته به صورت کرک در وسط آویز‌ها هستند. مهم‌ترین گونه این نوع از زنبق‌ها، زنبق آلمانی (I. germanica) است که نسبت به سرما و خشکی مقاومت دارد. برگ‌های این گیاه خنجری شکل هستند و در نقاط گرم‌تر به صورت همیشه سبز دیده می‌شوند. زمان گلدهی زنبق ریش‌دار در اواسط بهار و اوایل تابستان است و در شرایط مساعد ممکن است دو بار در سال گل بدهد.

از دیگر گونه‌های زنبق ریش‌دار می‌توان به زنبق پامیلا و شوش اشاره کرد که در فصل بهار به گل می‌نشینند. زنبق شوش دارای گلبرگ‌های سیاه و خاکستری با رگه‌های ارغوانی تیره و حزن انگیز است که بخاطر این ویژگی به آن زنبق عزا هم گفته می‌شود. زنبق‌های پامیلا هم بسیار کوتاه هستند و به زنبق‌های پا کوتاه معروف اند.

زنبق بدون ریش (Apogon Iris) یا (Beardless Iris)

زنبق‌های بدون ریش بر خلاف زنبق‌های ریش‌دار درای سطح آویز‌ صاف و بدون کرک هستند. از گونه‌های مهم این نوع زنبق، زنبق سیبری است که دارای برگ‌های نازک و باریک و شبیه برگ گندمیان است.

زنبق تاج دار (Crested Iris)

زنبق‌های تاج دار، در وسط آویزها و دقیقا جایی که زنبق‌های ریش‌دار، دارای ریش هستند، مزین به تاج می‌باشند و دارای رنگی متفاوت با رنگ گلبرگ‌هاست. این گیاه، بومی مناطق گرمسیری است ولی بعضی از گونه‌های آن در برابر سرما هم مقاومت دارند. از گونه‌های معروف زنبق تاج‌دار می‌توان به زنبق ژاپنی (I. japonica) و I. cristata اشاره کرد.هر دو گونه در برابر سرما کاملا مقاوم هستند.

زنبق ژاپنی در فصل تابستان گل می‌دهد و دارای گل‌های درشت و بنفش با حواشی بریده است و تاج کاسبرگ آن، نارنجی رنگ است. زنبق‌های I. cristata قد کوتاهی دارند، گل‌های آن آبی رنگ هستند و روی آویز های آن تاجی به رنگ زرد یا نارنجی دیده می شود.

زنبق در عطرسازی

از گذشته تا به امروز گیاهان و عناصر معطر نقش مهمی در صنعت عطر سازی داشته اند. یکی از این گیاهان خوش بو گل زنبق است و بخاطر رایحه لطیفی که دارد از آن برای ساخت انواع عطرها استفاده می‌‌شود. عطر زنبق در ریشه آن است و بیشترین مقدار عصاره خوش‌بو را در خود جای داده است، از این رو ریشه‌های خشک زنبق زرد در صنعت عطر به کار می‌روند.

عطری که از عصاره این گیاه تهیه می‌شود، عطری عرفانی، ملایم، ظریف و نرم است و رایحه آن روح و جان مشام‌‌تان را جلا می‌دهد. اسانس ریشه زنبق دارای رایحه شیرین، ملایم، گرم و با نت ملایم چوبی است که یادآور عطر بنفشه است. اسانس این گل بعنوان بیس نوت در عطرها مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر عطرهای گران قیمت و امروزی این نت را در خود دارند.

به دست آوردن عصاره زنبق همواره زمان بر و مشکل است و برای این کار ریشه زنبق را تمیز و خشک می‌کنند و آن را به مدت 3 تا 5 سال در الکل نگهداری می‌کنند، پس از آن ریشه‌ها را تقطیر می‌کنند و از آن روغنی به دست می‌آورند که به آن روغن زنبق گفته می‌شود. اسانس گل زنبق بصورت بخار تولید می‌شود که یک ترکیب روغنی رقیق بوده و در صنایع عطر بعنوان روغن زنبق شناخته شده است و خیلی سریع کیفیت و عطر خود را از دست نمی‌دهد.

عطرهایی با رایحه غالب گل زنبق

عطرها غیر از بویی که از خود پخش می‌کنند می‌توانند تا حد زیادی بر روابط جنسی هم تاثیرگذار باشند. پس حواستان به عطری که استفاده می‌کنید باشد.از دیگر عطرهایی که باعث تقویت غرایز جنسی می‌شود، می‌توان به گل بنفشه، ارکیده و شمعدانی اشاره کرد.انجام یکسری مطالعات و تحقیقات بر روی یک نوع گل زنبق به نام زنبق الواری که کمیاب و حساس است و بوی شیرینی دارد، نشان می‌دهد؛عطر آن باعث روشن شدن حس جنسی 11 درصد از مردانی شد که در معرض بوی آن قرار گرفتند.

در ادامه شما را با چند نمونه از عطرهای پرفروش و پرطرفدار حاوی نت گل زنبق آشنا می‌کنیم:

1- ادوپرفیوم آیریس نوبیل سوبلیم از برند آکوا دی پارما (Acqua di Parma Iris Nobile)

آکوا دی پارما عطری است پودری با رایحه شیرین و گرم زنبق که در سال 2008 به بازار عطر و ادکلن عرضه شد. این عطر زنانه است و حس جوانی و شادابی را در بانوان برمی‌انگیزد و کشور تولید کننده آن ایتالیا است. عطر آکوا دی پارما در رایحه میانی خود دارای عطر بهار نارنج، برگ بنفشه، زنبق و شکوفه پرتقال می‌باشد. عطر زنانه Acqua di parma Iris Nobile از پخش بوی خوب و ماندگاری بالایی برخوردار است و قابلیت استفاده در تمامی فصول سال و تمامی مناسبت‌ها را دارا است.

خرید عطرآیریس نوبیل سوبلیم از برند آکوا دی پارما

2- ادوپرفیوم هوم اینتنس از برنددیور (Dior Homme Intense)

عطر دیور هوم اینتنس با رایحه‌ای گرم و شیرین در سال 2007 و با طرحی از فرانسوا دماکی به بازار عرضه شد. این عطر مردانه دارای ماندگاری و پراکندگی بسیار بالا و خوبی می‌باشد و برای فصول سرد سال از جمله پاییز و زمستان بی نظیر است. عطر Dior Homme Intense در رایحه میانی خود دارای اسانس زنبق است.

خرید عطرهوم اینتنس از برنددیور

3- ادوتویلت چنس او تندر از برند شنل (Chanel Chance Eau Tendre)

عطر شنل چنس او تندر زنانه در سال 2010 با رایحه ملایم و شیرین به بازار معرفی شد. این عطر در رایحه پایانی خود اسانس زنبق را دارد و برای فصول گرم سال مناسب است. این محصول در دسته آروماتیک‌های گل‌های معطر و میوه‌ها قرار دارد و رایحه آن بسیار ملایم، شیرین و همانند حریر، نرم است. این عطر دوست داشتنی یک شخصیت خجالتی را در خود پنهان دارد و رایحه آن بر روی الیاف تا چند روز دوام خود را حفظ می‌کند و بوی دل‌انگیز آن به مشامتان خواهد خورد.

خرید عطرچنس او تندر از برند شنل

4- ادوپرفیوم مون از برندگرلن(Mon Guerlain)

گرلن مون عطری است جذاب، زنانه و خوشبو که رایحه نیمه شیرینی دارد. این عطر شیک و امروزی در نت میانی خود دارای رایحه زنبق است و شروع دلنشینی دارد و برای فصول سرد سال انتخاب مناسبی است. رایحه گرلن مون از ماندگاری و پخش بوی خوبی برخوردار است و به عقیده طرفدارانش سن پیشنهادی برای استفاده از این عطر بالای 25 سال می‌باشد. البته با توجه به سلایق و علایق مختلف ممکن است این عطر برای جوانان هم محبوب و مورد پسند باشد.

خرید عطرمون از برندگرلن

5- ادوپرفیوم سیلور ایریس از آتلیه کلون (Atelier Cologne Silver Iris)

سیلور آیریس عطری است پودری میوه ای با رایحه ماندگار و پر قدرت که شما را به دنیا هیجان انگیز رایحه‌ها می‌برد. این عطر با رایحه پودری و نافذ آغاز می‌شود و رایحه زنبق در ابتدا پررنگ ترین جز عطر است. عطر سیلور آیریس مانند دیگر عطرهای آتلیه کلون بدون جنسیت خاص است و ترکیبی از بوهای مختلف از جمله ماندارین، پچولی و ریشه زنبق را شامل می‌شود. ماندگاری خوب و پخش رایحه مناسب از مزایای عطرهای آتلیه کلون می‌باشد.

خرید عطرسیلور ایریس از آتلیه کلون

در پایان امیدواریم مطالب گفته شده برایتان مفید بوده باشد. نکته‌ای که در مورد رایحه زنبق جالب توجه است این ‌است که این گیاه سه رایحه نت اولیه، میانی و پایانی را که خصوصیات یک عطر کامل هستند، به تنهایی دارد. اسانس ریشه زنبق جز گران‌ترین اسانس‌های طبیعی موجود در صنعت عطر و ادکلن است و تنها رغیب آن اسانس چوب عود است. به گفته افراد متخصص اسانس چوب عود حدودا 10 برابر گل رز و 30 برابر اسانس بهارنارنج ارزشمند است.